(HQ Online)- Ở Việt Nam hiện nay chưa có một đặc khu kinh tế nào đã được xây dựng theo đúng nghĩa. Tâm lí e dè, lo ngại tính cấp tiến được cho là một trong những nguyên nhân khiến 20 năm qua, đặc khu kinh tế vẫn chỉ là mô hình trên giấy.
 Hội thảo có sự tham gia của nhiều đại biểu Trung ương và địa phương. Ảnh: Baoquangninh.com.vn. “Món nợ” 20 năm Phát biểu tại Hội thảo khoa học quốc tế với chủ đề “Phát triển đặc khu kinh tế - Kinh nghiệm và cơ hội” do UBND tỉnh Quảng Ninh tổ chức ngày 19-3, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết: Vấn đề xây dựng đặc khu kinh tế đã được Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ coi trọng và đưa vào các văn kiện của Đảng, Nhà nước, Quốc hội từ hơn 20 năm trước, thể hiện trong Hiến pháp năm 1992 và Nghị quyết Hội nghị Trung ương Đảng giữa nhiệm kỳ khóa VII năm 1994. Tuy nhiên, đến nay Việt Nam mới chỉ thành lập các khu kinh tế ven biển và khu kinh tế cửa khẩu, nhưng chưa đạt mục tiêu đề ra. Trong bối cảnh hiện nay, Đảng và Nhà nước Việt Nam chủ trương thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, phát triển nhanh, bền vững; trong đó đã chỉ đạo xây dựng 3 đặc khu kinh tế tại ba địa phương có tiềm năng là Vân Đồn - Quảng Ninh; Vân Phong - Khánh Hòa và Phú Quốc - Kiên Giang nhằm tạo động lực phát triển cho từng vùng và cả nước. Lí giải nguyên nhân khiến Việt Nam không thành công của nhiều dạng “đặc khu” kinh tế thời gian qua, PGS.TS Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng: Vấn đề mấu chốt là việc xác lập một lập trường, quan điểm rõ ràng về giá trị đột phá phát triển của loại hình kinh tế này. Chính sự không thống nhất tư duy phát triển (vẫn e dè, lo ngại tính cấp tiến, vượt trội thể chế, sợ “chệch hướng”, tính “kèn cựa” cục bộ địa phương...) đã cản trở ý tưởng mạnh bạo thử nghiệm. Vì vậy, trong trường hợp đặc khu kinh tế Vân Đồn, ông Trần Đình Thiên chia sẻ: Việc đề xuất các thể chế thực thi hay chính sách ưu tiên cho Vân Đồn phải hướng tới các cởi bỏ ràng buộc theo hướng tự do hóa cao nhất (về kinh tế), minh bạch và công khai (môi trường xã hội), công bằng và công minh (môi trường pháp lí) và đơn giản, gọn nhẹ nhất (thể chế hành chính). Cần sớm xây dựng Luật về đặc khu kinh tế Ông Vương Đình Huệ, Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng ban Kinh tế Trung ương cho rằng: Cho đến nay ở Việt Nam chưa có một đặc khu kinh tế nào đã được xây dựng theo đúng nghĩa của nó. Chính vì thế, để xây dựng thành công các đặc khu kinh tế trong thời gian tới ở Việt Nam, theo ông Vương Đình Huệ, cần sớm xây dựng, thông qua Luật về đặc khu kinh tế (hoặc Luật về đặc khu hành chính - kinh tế) đã có trong chương trình xây dựng pháp luật của Quốc hội khóa XIII. Cùng quan điểm này, tham luận tại hội thảo, PGS.TS Nguyễn Thường Lạng, Đại học Kinh tế quốc dân khuyến nghị: Cần coi trọng việc hoàn thiện thể chế đặc khu, đặc biệt cần xây dưng Đạo luật về đặc khu kinh tế để tạo cơ sở pháp lí phù hợp đối với việc thành lập và vận hành. Có thể tham chiếu kinh nghiệm các quốc gia như là nền tảng kinh nghiệm quốc tế trong hoàn thiện luật pháp, chính sách và bộ máy điều hành đặc khu kinh tế. “Đạo luật đó cần bảo đảm thống nhất với các đạo luật khác như Luật Đầu tư, Luật Cạnh tranh, Luật Dân sự... hoặc các quy định pháp lí khác cũng như cần tính đến thông lệ quốc tế để các nhà đầu tư nước ngoài và trong nước tiếp cận nhanh chóng hơn” – tham luận của PGS.TS Nguyễn Thường Lạng nêu rõ. Cũng đề cập tính cấp thiết của việc xây dựng luật, PGS.TS Bùi Tất Thắng, Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho rằng: Hình thức đặc khu luôn hàm nghĩa “vượt” luật hiện hành, cả về những quy định pháp lí thuần túy về kinh tế lẫn mô hình tổ chức quản lí hành chính và xã hội. Vì vậy, cần khẩn trương xây dựng Luật về Đặc khu kinh tế (hoặc Luật đặc biệt cho từng đặc khu). “Việc xây dựng Luật này không nhất thiết phải tự làm từ đầu, mà với tư cách của người đi sau, có thể và nên tham khảo, vận dụng Luật đặc khu kinh tế của những nước đi trước” – ông Bùi Tất Thắng chia sẻ. Lương Bằng |
0 nhận xét:
Đăng nhận xét